Uzlaşma ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
İçindekiler
- 1 Uzlaştırma Nedir?
- 2 Uzlaştırmanın Amacı
- 3 Uzlaştırmacı Kimdir
- 4 Uzlaştırmanın Faydaları
- 5 Uzlaştırma ile Arabuluculuk Arasındaki Fark Nedir?
- 6 Uzlaşma ve Şikayetten Vazgeçme Farkı Nedir?
- 7 Soruşturma Evresinde Uzlaşma Olabilir Mi?
- 8 Kovuşturma Aşamasında Uzlaştırma Olabilir Mi?
- 9 Mağdur ve Şüpheli/Sanık Kendi Aralarında Uzlaşabilirler Mi?
- 10 Uzlaştırma İçin Aranan Şartlar Nelerdir?
- 11 Uzlaştırma İçin Öngörülen Bir Süre Var Mıdır?
- 12 Uzlaştırmaya Tâbi Olan ve Olmayan Suçlar Aynı Mağdura Karşı İşlenirse Ne Olur?
- 13 Birden Fazla Failin Var Olması Durumunda Uzlaştırma Prosedürü Nasıl İşler?
- 14 Suç Neticesinde Birden Fazla Mağdur Ortaya Çıkmışsa Uzlaştırma Prosedürü Nasıl İşler?
- 15 Hangi Suçlar İçin Uzlaştırma Söz Konusu Olabilir?
- 16 Kişi Uzlaşmaya Gitmezse Ne Olur?
- 17 Uzlaştırmacının Tarafsızlığından Şüphe Ediliyorsa Ne Yapılmalıdır?
- 18 Uzlaştırma Neticesinde Ne Olur?
- 19 Uzlaşma Adli Sicil Kaydında Gözükür Mü?
- 20 Uzlaştırma Bürosu Nedir?
- 21 Uzlaştırmacı Ücretini Kim Öder?
- 22 Uzlaştırma Süresi Kaç Gündür?
- 23 Uzlaşma Olmazsa Ne Olur?
- 24 Uzlaşmaya Karar Verilirse Ne Olur?
- 25 Uzlaştırma Görüşmeleri Nerede Yapılır?
- 26 Uzlaşmadan Vazgeçme Mümkün Müdür?
- 27 Hangi Suçlar Uzlaşmaya Tabidir?
- 28 Hangi Cezalar Uzlaşmaya Girer?
- 29 Uzlaştırma Kaç Gün Sürer?
- 30 Kesinleşmiş Ceza Uzlaşma Olur Mu?
- 31 Cinsel Suçlar Uzlaşmaya Tabi Mi?
- 32 Hırsızlık Suçu Uzlaştırmaya Tabi Mi?
- 33 Uzlaştırmaya Tabi Suçlar Nasıl Belirlenir?
- 34 Şikâyete Bağlı Suçlar Uzlaştırma Kapsamına Girer Mi?
- 35 Taksirli Suçlar Uzlaştırma Kapsamına Alınabilir Mi?
- 36 Mala Zarar Verme Suçu Uzlaştırmaya Tabi Midir?
- 37 Hakaret Suçu Uzlaştırma Kapsamında Mı?
- 38 Basit Tehdit Suçunda Uzlaştırma Uygulanabilir Mi?
- 39 Dolandırıcılık Suçu Uzlaştırma Kapsamında Mıdır?
- 40 Yaralama Suçlarında Uzlaştırma Mümkün Müdür?
- 41 Cinsel Taciz Suçu Uzlaştırma Kapsamına Alınabilir Mi?
- 42 Uzlaştırmaya Tabi Suçlarda Mağdurun Hakları Nelerdir?
- 43 Kamu Davasına Konu Olan Suçlarda Uzlaştırma Yapılabilir Mi?
- 44 Uzlaştırma Kapsamındaki Suçlarda Maddi Tazminat Talep Edebilir Mi?
- 45 Uzlaşma Olmazsa Dava Açılır Mı?
- 46 Ceza Davası Açıldıktan Sonra Uzlaşma Olur Mu?
- 47 Uzlaştırmacı Telefonla Arar Mı?
- 48 Edimli – Edimsiz Uzlaşma Nedir?
- 49 İkinci Kez Uzlaşma Mümkün Müdür?
- 50 Uzlaşma Görüşmelerinde Söylediklerim Aleyhime Kullanılabilir Mi?
- 51 Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.1 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.2 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.3 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.4 3573 Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.5 5042 Sayılı Yeni Bitki Çeşitlerine Ait Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanunda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.6 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.7 5941 Sayılı Çek Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.8 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.9 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.10 6750 Sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.11 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- 51.12 Sadece Suça Sürüklenen Çocuklar Bakımından Uzlaştırma Kapsamında Kalan Suçlar
- 52 Uzlaştırmaya Tabi Olmayan Suçlar
- 53 Uzlaştırmanın Hukuki Sonuçları
- 54 Sonuç
- 55 İletişim Bilgileri

Uzlaştırma Nedir?
ceza soruşturması ve davasında tarafsız bir kimsenin arabuluculuğuyla uyuşmazlığın çözülmesi için suçun mağduru ve failinin iletişim kurduğu süreçtir (CMK md. 253/1).
Kanunun önceki düzenlemesinde “uzlaşma” olarak ifade edilen maddenin hem başlığı hem de içeriği 6763 sayılı yasa ile 24.11.2016 tarihinde değiştirilmiştir. Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre uzlaşma, iletişim süreci sonunda varılan anlaşmayı ifade ederken, uzlaştırma tarafların katıldığı sürecin bizzat kendisini ifade etmek için kullanılmaktadır.
Uzlaştırma müzakereleri ve uzlaşma anlaşması, şartları varsa hem soruşturma aşamasında hem de kovuşturma aşamasında yapılabilir (CMK md.253, md.254).
Uzlaşma; uzlaştırmaya tabi suçlar bakımından bir muhakeme şartı olup, uzlaşma safhası gerçekleşmeden kovuşturma aşamasına geçilemeyecektir. Uzlaştırmacı ise, uzlaştırma evrakını teslim alır ve 30 günde uzlaştırma işlemini sonuçlandırır. Tarafların uzlaşamamaları durumunda, uzlaştırmacı hazırladığı raporu, tutanakları uzlaşma bürosuna gönderir. Uzlaştırma süreci sonunda uzlaştırma bürosunda görevli Cumhuriyet savcısı tarafından iddianame düzenlenerek süreç sonlandırılır.
Uzlaştırmanın Amacı
Uzlaştırmanın amacı; onarıcı adalet anlayışı çerçevesinde mağdurun yararlarının gözetilmesi, suça karşı salt ceza yaptırımı uygulamak yerine zararın giderilmesi ve onarıma ağırlık verilmesidir. Failin neden olduğu zararın en kısa sürede giderilerek fail ve mağdur arasındaki barışı sağlamaktır. Uzlaştırma ile mağdur ve fail arasında sorun hiç mahkeme huzuruna çıkmaya gerek olmaksızın, hızla ve barışçı bir yolla iki taraf da yıpranmadan çözülmüş olur. Bu durum mahkemelerin yükünü azaltması açısından da olumlu yansımaktadır.
Uzlaştırmacı Kimdir
Hukuk öğrenimi görmüş̧ kişiler yani hukuk fakültelerinden mezun olan ya da hukuk bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat, maliye alanlarında veya polis akademisinde en az dört yıllık yüksek öğrenim yapan ve bununla birlikte Adalet Bakanlığı bünyesinde aldığı eğitim sonrası yazılı sınavda da başarılı olan kişiler, uzlaştırmacı olmak için gerekli diğer koşulları da taşıdığı takdirde uzlaştırmacı olabilir.
Yani yalnızca avukat, polis değil, hukuk eğitimi almış ve diğer şartları da haiz meslek mensupları da uzlaştırmacı olabilirler. Ancak bu kişiler, esas meslekleriyle değil yalnızca uzlaştırmacı sıfatı ve kimlikleriyle sürece dahil olacaklardır.
Uzlaştırmanın Faydaları
Uzlaştırma kurumu sayesinde mağdurun zararının maddi manevi giderilmesine imkan tanınır. Örneğin mağdur, şüpheli veya sanıktan uzlaşmak adına bir miktar para ya da yalnızca kendisinden özür dilemesini isteyebilir. Sanık veya şüpheli tarafından bu edimler yerine getirilirse şayet mağdur, uğradığı zararı herhangi bir maddi manevi tazminat davasına konu etmeden de gidermiş olur.
Adli sürece intikal eden konu çok hızlı biçimde çözülür ve böylece hem kişilerin uzun süren yargı sürecinde örselenmelerinin önüne geçilir hem de yargının iş yükü hafifletilir.
Şüpheli veya sanık ise mahkeme önünde yargılanmaktan ve bu yargılamanın sonuçlarından kurtulur. Uzlaştırma sürecine konu olan ve uzlaşılan suç, şüpheli veya sanığın adli siciline işlemez.
Uzlaştırma ile Arabuluculuk Arasındaki Fark Nedir?
Temel fark, uzlaştırmacı ceza hukukuna ilişkin problemlerin çözümünde tarafların bir araya gelmesine nezaret ederken arabulucu ise özel hukuka ilişkin meseleler hakkında tarafların bir araya gelip anlaşmaları için aracı olur.
Uzlaşma ve Şikayetten Vazgeçme Farkı Nedir?
Uzlaştırma, hukuki anlamda sonuçları bakımından şikayetten vazgeçme demek değildir. Şikayetinden vazgeçilen bir dosya uzlaştırma sürecine girmez. Yani uzlaşmadan önce şikayetten vazgeçilirse uzlaşmadan yararlanılamaz.
Ancak tazminat anlamında uzlaşma ve şikayetten vazgeçmenin bir farkı yoktur. Şikâyetten vazgeçildiği sırada, ayrıca kişisel haklardan da vazgeçilmemiş ise, tazminat isteme hakkı ortadan kalkmaz. Uzlaştırmada ise 18/10/2023 tarihine kadar CMK 253/19 gereğince, uzlaşmanın sağlanması halinde, soruşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılamaz; açılmış olan davadan feragat edilmiş sayılıyordu. Fakat bu hüküm Anayasa Mahkemesi’nin 2023/43 Esas, 2023/141 Karar ve 26/7/2023 tarihli kararıyla iptal edilmiştir. Bu iptal kararı ise 18/10/2023 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
Soruşturma Evresinde Uzlaşma Olabilir Mi?
Soruşturma aşamasında uzlaştırma aslında bu sürecin sonunda mümkün olabilir. En son bu prosedür işletilir. Zaten asıl olan bu aşamada gerçekleştirilmesidir. Savcı dosyayı uzlaştırma bürosuna gönderir ve burada uzlaştırma bürosu ve savcısı eliyle uzlaştırma süreci yürür.
Kovuşturma Aşamasında Uzlaştırma Olabilir Mi?
Uzlaştırma, kapsamı alanındaki suç tipleri için ceza davası açılması yolunda bir dava şartıdır. Dolayısıyla uzlaştırma kapsamındaki suçlara ilişkin böyle bir süreç yaşanmadan kovuşturma (mahkeme) aşamasına geçilemez. Buna rağmen kovuşturmaya geçilmişse bunun fark edilmesi üzerine mahkeme uzlaştırma bürosuna dosyayı gönderir.
Mağdur ve Şüpheli/Sanık Kendi Aralarında Uzlaşabilirler Mi?
Kanunda, hakkında uzlaşılması için bir engel bulunmayan suç tipleri için taraflar uzlaşabilirler. Uzlaşma teklifi önceden reddedilmiş olsa dahi sonradan uzlaşma sağlanabilir. Bu konuda bir tutanak tutulmalı ve bu durum ilgili makama bildirilmelidir.
Uzlaştırma İçin Aranan Şartlar Nelerdir?
Eğer mağdur taraf kamu tüzel kişisi ise uzlaştırma mümkün değildir. Uzlaştırmanın söz konusu olabilmesi için ilgili suçun uzlaştırma kapsamında olması gerekir. Her suç için uzlaştırma söz konusu olmaz. Hangi suçlarda olabileceği Kanunda belirtilmiştir. Uzlaştırmayla ilgili önemli diğer bir şart da Kanunda belirtilen uzlaştırma sürelerine uyulmuş olmasıdır.
Uzlaştırma İçin Öngörülen Bir Süre Var Mıdır?
Öncelikle uzlaştırmaya konu olayın üzerinden 30 gün geçmiş olmalıdır. Uzlaşma teklifi alan taraf 3 gün içinde kararını belirtmezse bu teklifi reddetmiş sayılır. Kabul etmesi durumunda başlayacak uzlaşma sürecinin süresi ise 30 gündür. Uzlaştırmacı bu sürede süreci tamamlayamazsa bürodan ek süre ister.
Uzlaştırmaya Tâbi Olan ve Olmayan Suçlar Aynı Mağdura Karşı İşlenirse Ne Olur?
Eğer bu suçlar aynı mağdura karşı birlikte işlenmişse ve aynı yargılamanın konusunu teşkil ediyorsa uzlaştırma prosedürü söz konusu olmaz.
Birden Fazla Failin Var Olması Durumunda Uzlaştırma Prosedürü Nasıl İşler?
Bu durumda bütün faillerin uzlaşması gibi bir durum aranmaz. Uzlaştırma süreci her bir fail için ayrı ayrı işler ve uzlaşmalar da yalnızca uzlaşan faili bağlar. Diğerleri için yargılamaya devam olunur.
Suç Neticesinde Birden Fazla Mağdur Ortaya Çıkmışsa Uzlaştırma Prosedürü Nasıl İşler?
Böyle bir durumda uzlaştırma prosedürünün işletilebilmesi için tüm mağdur ve suçtan zarar görenlerin uzlaştırma teklifini kabul etmiş olması gerekir. Aksi halde uzlaştırma sonuçları doğmaz.
Hangi Suçlar İçin Uzlaştırma Söz Konusu Olabilir?
Soruşturma ve kovuşturma bakımından şikayete tâbi olan suçlar, CMK 253 hükmünde uzlaştırmaya tâbi olduğu belirtilen suçlar, suça sürüklenen çocuklara karşı ceza üst sınırı 3 yılı aşmayan hapis veya adli para cezası gerektiren suçlar ve yine diğer bazı kanunlarda uzlaştırmaya tâbi olduğu ifade edilen suçlar için uzlaştırma söz konusu olabilir. Cinsel suçlarda ise uzlaştırma uygulanmaz.
Kişi Uzlaşmaya Gitmezse Ne Olur?
Bu durumda uzlaşma ilgili kişi tarafından reddedilmiş sayılır.
Uzlaştırmacının Tarafsızlığından Şüphe Ediliyorsa Ne Yapılmalıdır?
Uzlaştırmacı için de hakimin reddi müessesesi hükümleri uygulama alanı bulur. Taraflardan biriyle yakınlığı yahut genel olarak tarafsızlığını gölgeye düşürecek bir tutumu söz konusuysa uzlaştırmacının reddi yapılabilir.
Uzlaştırma Neticesinde Ne Olur?
Tarafların anlaşması durumunda takipsizlik (KYOK) kararı verilerek süreç sonlanır. Anlaşma olmaması durumunda ise artık dava şartı yerine getirilmiş olduğundan ceza mahkemelerinde yargılama süreci (kovuşturma) başlar.
Uzlaşma Adli Sicil Kaydında Gözükür Mü?
Tarafların uzlaşması halinde savcılık kovuşturmaya yer olmadığına dair karar vermektedir. Bu karar adli sicil kaydında gözükmemektedir. Adliyede kendine mahsus bir kayıt ortamında tutulur. E-devlet veya adliyeden alınan adli sicil kaydında uzlaşma gözükmez. Uzlaşma sabıka kaydına etki etmeyen bir durumdur.
Uzlaştırma Bürosu Nedir?
Cumhuriyet Başsavcılığı bünyesinde kurulan, belirli suçlarda dava açılmadan veya dava esnasında tarafların uyuşmazlıkta anlaşma sağlaması için faaliyet gösteren bürodur.
Uzlaştırmacı Ücretini Kim Öder?
Uzlaştırmacıya her yıl Adalet Bakanlığınca hazırlanan tarifeye göre ücret ödenir.
Uzlaşmanın gerçekleşmesi halinde uzlaştırmacı ücreti ve diğer uzlaştırma giderleri Devlet Hazinesi tarafından karşılanacaktır. Uzlaştırmanın gerçekleşmemesi hâlinde uzlaştırmacı ücreti ve diğer uzlaştırma giderleri hakkında Kanunun yargılama giderlerine ilişkin hükümleri uygulanır.
Uzlaştırma Süresi Kaç Gündür?
Uzlaştırma kaç günde sonuçlanır? Dosya içindeki belgelerin birer örneği kendisine verildikten itibaren en geç otuz gün içinde uzlaştırmacı uzlaştırma işlemlerini sonuçlandırmalıdır. Bu süre içerisinde sonuçlandıramazsa durumu açıklayan bir dilekçeyle büroya başvurması halinde bürodan sorumlu Cumhuriyet Savcısı’nın onayını almak koşuluyla uzlaştırma bürosu bu süreyi en çok yirmi gün daha uzatabilir.
Uzlaşmanın gerçekleşmesi halinde uzlaştırmacı ücreti ve diğer uzlaştırma giderleri Devlet Hazinesi tarafından karşılanacaktır. Uzlaştırmanın gerçekleşmemesi hâlinde uzlaştırmacı ücreti ve diğer uzlaştırma giderleri hakkında Kanunun yargılama giderlerine ilişkin hükümleri uygulanır.
Uzlaşma Olmazsa Ne Olur?
Uzlaşmada tarafların anlaşamaması üzerine dosya tekrar savcılığa veya mahkemeye gönderilecektir. Savcılık veya mahkeme rutin bir şekilde işlemlerine devam eder.
Uzlaşmaya Karar Verilirse Ne Olur?
Uzlaşma gerçekleştiği takdirde, mahkeme, uzlaşma sonucunda sanığın edimini defaten yerine getirmesi halinde, davanın düşmesine karar verecektir.
Uzlaştırma Görüşmeleri Nerede Yapılır?
CMUY’nin ‘‘Uzlaştırmanın yapılacağı yer ve zaman” başlıklı 35. Maddesi “(1) Uzlaştırma müzakereleri; a) Adliye binalarında uzlaştırma müzakereleri için oda tahsis edilmişse bu yerlerde, b) Kamu kurum ve kuruluşlarında bu amaçla ayrılan yerlerde, c) Tarafların kabul etmesi şartıyla uzlaştırmacının faaliyetlerini yürüttüğü büroda, ç) Tarafların menfaatlerine uygun, kendilerini huzurlu hissedecekleri güvenli bir ortamda veya taraflarca kabul edilen bu işe uygun başka yerlerde, gerçekleştirilebilir. (2) Uzlaştırma müzakerelerinin adliye binalarında gerçekleştirilmesi hâlinde toplantı odalarının düzenlenmesi, gerekirse güvenliğinin sağlanması, uzlaştırma toplantıları için tahsis sıra ve saatlerinin belirlenmesi Cumhuriyet başsavcılığı tarafından yerine getirilir.” diyerek uzlaştırma görüşmelerinin nerelerde yapılabileceğini sıralamıştır.
Adliye Binalarına girilirken üst araması yapılıyor olması sebebiyle uzlaştırma görüşmeleri için en uygun yerin adliye binalarının uzlaştırma müzakereleri için tahsis edilen odalar olduğunu söyleyebiliriz.
Uzlaşmadan Vazgeçme Mümkün Müdür?
Uzlaştırma süreci başladıktan sonra taraflar uzlaşmadan vazgeçebilirler. Ancak bu vazgeçme beyanları açık ve net olmalıdır. Yazılı veya sözlü olarak gerçekleştirilebilir. Taraflar, uzlaşma müzakerelerinde belli bir karara varmış olsalar bile uzlaşma raporu imzalanana dek bu kararlarından vazgeçebilirler.
Hangi Suçlar Uzlaşmaya Tabidir?
CMK Md. 253’te belirtilen suçlar ve soruşturması ve kovuşturulması şikâyete tabi olan suçlar uzlaştırma kapsamındadır.
Hangi Cezalar Uzlaşmaya Girer?
Uzlaştırmaya tabi olan suçlar için uzlaştırma hükümleri uygulanabilir. Ayrıca suça sürüklenen çocuklar bakımından üst sınırı 3 yılı geçmeyen hapis veya adli para cezalarında ayıca uzlaştırma hükümleri uygulanır.
Uzlaştırma Kaç Gün Sürer?
Uzlaştırmacı uzlaştırma evraklarını teslim aldıktan sonra süreci en geç 30 gün içerisinde sonuçlandırmalıdır. Süreç haklı sebepler ile uzatıldığı takdirde ise uzlaştırma en fazla 70 gün sürebilir.
Kesinleşmiş Ceza Uzlaşma Olur Mu?
Kesinleşmiş ceza için uzlaşma mümkündür. Yargıtay’ın bu konuda geliştirdiği bir içtihat mevcuttur. Yargıtay’a göre infaz aşamasında dahi hüküm kesinleşmiş olsa bile uzlaştırma mümkündür.
Cinsel Suçlar Uzlaşmaya Tabi Mi?
Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar soruşturması ve kovuşturması şikâyete bağlı olsa bile uzlaşma hükümleri uygulanmaz.
Hırsızlık Suçu Uzlaştırmaya Tabi Mi?
Hırsızlık suçunun basit hali uzlaştırmaya tabi iken nitelikli hali için uzlaştırma hükümleri uygulanmaz.
Uzlaştırmaya Tabi Suçlar Nasıl Belirlenir?
Uzlaştırmaya tabi suçlar kanunilik ilkesi gereğince CMK Md. 253’e göre belirlenir.
Şikâyete Bağlı Suçlar Uzlaştırma Kapsamına Girer Mi?
Kural olarak soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı suçlar uzlaştırma kapsamına girer.
Taksirli Suçlar Uzlaştırma Kapsamına Alınabilir Mi?
Taksirli suçların hepsi uzlaştırma kapsamında olmasa da bazı taksirli suçlar için uzlaştırma mümkündür. Örneğin; taksirle yaralama için uzlaştırma hükümleri uygulanabilmektedir.
Mala Zarar Verme Suçu Uzlaştırmaya Tabi Midir?
Mala zarar verme suçunun basit hali uzlaştırmaya tabi iken nitelikli hali için uzlaştırma hükümleri uygulanmaz.
Hakaret Suçu Uzlaştırma Kapsamında Mı?
Hakaret suçunda (TCK Md. 125/2) uzlaştırma hükümleri uygulanmaz. 14.11.2024 Yılına kadar hakaret suçu uzlaştırmaya tabi iken bu tarihte yürürlüğe giren düzenleme ile birlikte hakaret suçu uzlaştırma kapsamından çıkarılmıştır.
Basit Tehdit Suçunda Uzlaştırma Uygulanabilir Mi?
Tehdit suçunun basit hali (1. fıkra) için uzlaştırma hükümleri uygulanır.
Dolandırıcılık Suçu Uzlaştırma Kapsamında Mıdır?
Dolandırıcılık suçunun basit hali uzlaştırma kapsamındadır.
Yaralama Suçlarında Uzlaştırma Mümkün Müdür?
Kasten yaralamanın neticesi sebebiyle ağırlaşmış hali hariç olmak üzere uzlaştırma hükümlerine tabidir. Ayrıca taksirle yaralama için de uzlaştırma mümkündür.
Cinsel Taciz Suçu Uzlaştırma Kapsamına Alınabilir Mi?
Cinsel taciz suçu, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan olduğu için uzlaştırma kapsamında değildir.
Uzlaştırmaya Tabi Suçlarda Mağdurun Hakları Nelerdir?
Uzlaştırma sürecinde mağdurun; bilgilendirilme, güvenlik, hukuki yardım gibi çeşitli hakları bulunmaktadır.
Kamu Davasına Konu Olan Suçlarda Uzlaştırma Yapılabilir Mi?
Suçun niteliğine ve kanunda yer alan düzenlemeler doğrultusunda kamu davasına konu olan suçlar için uzlaştırma yapılabilir.
Uzlaştırma Kapsamındaki Suçlarda Maddi Tazminat Talep Edebilir Mi?
Ayrıca tazminat hakkından feragat edilmediği sürece uzlaştırma sürecinden bağımsız tazminat hakkı mevcuttur.
Uzlaşma Olmazsa Dava Açılır Mı?
Evet, uzlaşma olmazsa şüpheli hakkında iddianame hazırlanır ve ceza davası açılır.
Ceza Davası Açıldıktan Sonra Uzlaşma Olur Mu?
Soruşturma aşamasında dosya uzlaştırmacıya gitmişse ve taraflar uzlaşmamışsa ceza davası açıldıktan sonra dosya artık uzlaştırmacıya gitmez. Ancak taraflar yine de uzlaşma istiyorlarsa aralarında bir uzlaşma belgesi düzenlerse ve bu raporu mahkemeye sunarlarsa uzlaşma gerçekleşir ve dava hakkında düşme kararı verilir.
Ancak soruşturma aşamasında uzlaştırmaya konu suç bir şekilde uzlaştırmacıya gitmemişse, söz konusu suç ceza davası sırasında bir kanun değişikliğiyle uzlaştırma kapsamına alınmışsa, kovuşturma konusu suçun hukuki niteliği değişmiş ve yeni suç uzlaştırma kapsamında ise ya da Cumhuriyet savcısı tarafından iddianame düzenlenmeksizin doğrudan iddianame yerine geçen belge ile dosya mahkemeye gitmişse o zaman dosya mahkeme tarafından bir uzlaştırmacıya gönderilir ve uzlaştırma eşliğinde uzlaştırma süreci başlatılır.
Uzlaştırmacı Telefonla Arar Mı?
Evet, uzlaştırmacılar sizi telefonla arayabilirler. Beni telefonla arayan kişinin uzlaştırmacı olup olmadığını nasıl anlarım? Sizi telefonla arayarak uzlaştırmacı olduğunu söyleyen kişiye Uzlaştırmacı kimliğini sorarak Uzlaştırmacı olup olmadığını anlayabilirsiniz. Ayrıca sizi telefonla arayarak uzlaştırmacı olduğunu beyan eden kişinin Uzlaştırmacı siciline kayıtlı olup olmadığını aşağıdaki linkten sorgulayabilirsiniz.
DİKKAT : Hiçbir uzlaştırmacı sizi telefonla arayarak sizden para ya da kredi kartı, banka vb. bilgilerinizi istemez.
Edimli – Edimsiz Uzlaşma Nedir?
Edimli Uzlaşma; bir tarafın diğerinden ya da iki tarafın da birbirinden yerine getirmesini beklediği bir yükümlülük karşılığında anlaşma sağlandığı uzlaşma türüdür. Örneğin, dosyada mağdur sıfatında olan kişi şüpheliden ya da sanıktan özür dilemesi karşılığında ya da bir kuruma 50 tekerli sandalye bağışlaması karşılığında ya da SMA’lı bir bebeğin kampanyasına para ile destek vermesi karşılığında ya da kendisine bir miktar para vermesi karşılığında uzlaşacağını belirtiyorsa bu edimli uzlaşmadır.
DİKKAT : Belirlenen edimin hukuka ve ahlaka uygun olması gerekmektedir. Yani örneğin taraflardan biri diğerine üçüncü bir kişinin adını vererek ona tokat atarsan seninle uzlaşırım diyemeyecektir.
Edimsiz Uzlaşma; İki tarafında birbirine uzlaşma karşılığında herhangi bir yükümlülük yüklemediği uzlaşma türüdür. Yani kimse kimseden hiçbir şey istemeden dosyada uzlaşma sağlanmışsa, edimsiz uzlaşma gerçekleşmiş denilebilir.
İkinci Kez Uzlaşma Mümkün Müdür?
Ceza Muhakemesi Kanunu m.253/18’e göre; Uzlaştırmanın sonuçsuz kalması halinde tekrar uzlaştırma yoluna gidilemez. Taraflar uzlaştırma teklifini kabul edip müzakerelere başladıktan sonra uzlaşamamaları ihtimalinde tekrar Uzlaştırmacı önünde uzlaştırma süreci süreci işlemez. Ancak taraflar cumhuriyet savcısının iddianameyi düzenlediği tarihe kadar kendi aralarında fiilen yani haricen uzlaşmaya varabilirler.
Uzlaşma Görüşmelerinde Söylediklerim Aleyhime Kullanılabilir Mi?
Hayır. Uzlaşma görüşmeleri gizlidir ve görüşmelerde söylenenler, tarafların rızası olmadan delil olarak kullanılamaz.
Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
5237 Sayılı Türk Ceza Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- Kasten yaralama, TCK madde 86/1, 86/2
- Taksirle yaralama, TCK madde 89/1, 89/2, 89/3, 89/4
- Tehdit, TCK madde 106/1 birinci cümle, ikinci cümle, üçüncü cümle
- Konut dokunulmazlığının ihlali, TCK madde 116/1, 116/2, 116/4
- İş ve çalışma hürriyetinin ihlali, TCK madde 117/1, 119/1-c
- Kişilerin huzur ve sükununu bozma, TCK madde 123/1
- Hakaret, TCK madde 125/1, 125/2, 125/3-b, 3-c
- Kişinin hatırasına hakaret, TCK madde 130/1, 130/2
- Haberleşmenin gizliliğini ihlal, TCK madde 132/1, 132/2, 132/3
- Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması, TCK madde 133/1,133/2,133/3
- Özel hayatın gizliliğini ihlal, TCK madde 134/1, 134/2
- Hırsızlık, TCK madde 141/1
- Paydaş veya elbirliği ile malik olunan mal üzerinde veya bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla hırsızlık, TCK madde 144/1-a,1-b
- Kullanma hırsızlığı, TCK madde 146/1
- Mala zarar verme, TCK madde 151/1, 151/
- Hakkı olmayan yere tecavüz, TCK madde 154/1
- Güveni kötüye kullanma, TCK madde 155/1, 155/2
- Bedelsiz senedi kullanma, TCK madde 156/1
- Dolandırıcılık, TCK madde 157/1
- Dolandırıcılık daha az cezayı gerektiren hal, TCK madde 159/
- Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf, TCK madde 160/1
- Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi, TCK madde 165
- Açığa imzanın kötüye kullanılması, TCK madde209/1
- Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali, TCK madde 233/1
- Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması, TCK madde 234/1, 234/2, 234/3
- Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması, TCK madde 239/1, 239/2, 239/3
1163 Sayılı Kooperatifler Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
Ticari defterler ve sır saklama hükümleri ve ceza, KOOP.K. madde 25
2004 Sayılı İcra ve İflas Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- Alacaklısını zarara sokmak kastiyle mevcudunu eksilten borçluların cezası, İİK madde 331/1, 331/2, 331/3, 331/4 Aczine kendi fiiliyle sebebiyet veren veya vaziyetinin fenalığını bilerek ağırlaştıran borçlunun cezası, İİK madde 332/1, 332/2
- Ticari işletmede yöneticinin sorumluluğu, İİK madde 333/a/1, 333/a/2
- Konkordatoda veya sermaye şirketleri ile kooperatiflerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılmasında yetkili kimseleri hataya düşüren ya da konkordato veya uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma koşullarına uymayan borçlunun cezası, İİK madde 334
- Ticareti terk edenlerin cezası, İİK madde 337/a/1
- Hakikate muhalif beyanda bulunanların cezası, İİK madde 338/1
- Sermaye şirketlerinin iflasını istemek mecburiyetinde olanların cezası, İİK madde 345/a
3573 Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
Zeytinliklere her çeşit hayvan sokulması, yerleşim sahaları hariç, zeytin sahalarına en az bir kilometre yakınlıkta koyun ve keçi ağılı yapılması, madde 14/3
5042 Sayılı Yeni Bitki Çeşitlerine Ait Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanunda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
İhlal sayılan haller ve yaptırımlar, madde 66/1-a, 66/1-b
5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
- Manevi, mali veya bağlantılı haklara tecavüz, FSEK madde 71/1.1,71/1.2,71/1.3,71/1.4,71/1.5,71/1.6,71/2
- Koruyucu programları etkisiz kılmaya yönelik hazırlık hareketleri, FSEK madde 72/1
5941 Sayılı Çek Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
Kısmen veya tamamen karşılığı bulunmayan çekle ilgili olarak, talebe rağmen, karşılıksızdır işl. Yapmama, ÇK madde7/4, 7/5
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
Cezayı gerektiren fiiller, TTK madde 62/1-a, 62/1-b, 62/1-c, 62/1-d
6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
Gizliliğin ihlali, HUAK madde 33
6750 Sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
Müeyyideler, TİTRK madde 16/1
6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanununda Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar
Marka hakkına tecavüze ilişkin cezai hükümler, SMK madde 30/1, 30/2, 30/3
Sadece Suça Sürüklenen Çocuklar Bakımından Uzlaştırma Kapsamında Kalan Suçlar
- Kasten yaralama, TCK madde 86/1, 86/2, 86/3
- İnsan üzerinde deney, TCK madde 90/1
- Organ ve doku ticareti, TCK madde 91/2
- Terk, TCK madde 97/1
- Yardım veya bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi, TCK madde 98/1, 98/2
- Kısırlaştırma, TCK madde 101/2
- Şantaj, TCK madde 107/1, 107/2
- Cebir, TCK madde 108/1( TCK 86/2, 86/3 ile birleşmesi halinde)
- Siyasi hakların kullanılmasının engellenmesi, TCK madde 114/1
- İnanç düşünce ve kanaat hürriyetinin kullanılmasının engellenmesi, TCK madde 115/1,115/2,115/3
- İş ve çalışma hürriyetinin ihlali, TCK madde 117/1, 119/1-c, 117/2, 117 / 3, 117/4
- Sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi, TCK madde 118/1, 118/2
- Nefret ve ayrımcılık, TCK madde 122/1
- Haberleşmenin engellenmesi, TCK madde 124/1
- Hakaret, TCK madde 125/3
- Kişisel verilerin kaydedilmesi, TCK madde 135/1
- Herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında, TCK madde 142/2-h, 167/2
- Verileri yok etmeme, TCK madde 138/1
- Paydaş veya elbirliği ile malik olunan mal üzerinde veya bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla hırsızlık, TCK madde 144/1-a, 1-b, 143
- Taksirli iflas, TCK madde 162/1
- Karşılıksız yararlanma, TCK madde 163/1, 163/2, 163/
- Bilgi vermeme, TCK madde 166/1
- Çocuğun soybağını değiştirme, TCK madde 231/1
- Kötü muamele, TCK madde 232/1, 232/2
- Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali, TCK madde 233/2, 233/3
- Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması, TCK madde 234/1, 234/2
- Bilişim sistemine girme, TCK madde 243/1, 243/3, 243/4
- Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, TCK madde 244/2
- Kişilerin malları üzerinde usulsüz tasarruf, TCK madde 261/1
- Görevi yaptırmamak için direnme, TCK madde 265/1
- Genital muayene, TCK madde 287/1
- Hak kullanımını ve beslenmeyi engelleme, TCK madde 298/1
Uzlaştırmaya Tabi Olmayan Suçlar
- Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı olsa bile, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ve ısrarlı takip suçu (madde 123/A) uzlaştırma kapsamında değildir.
- Uzlaştırma kapsamına giren bir suçun, bu kapsama girmeyen bir başka suçla birlikte aynı mağdura karşı işlenmiş olması hâlinde de uzlaşma hükümleri uygulanmaz.
- Devlet ve kamu kurum ve kuruluşlarına karşı işlenen suçlar uzlaşma kapsamına dahil değildir.
- Ayrıca, ön ödemeye tabi suçlar ile etkin pişmanlık hükümlerine yer veren suçlar uzlaşma kapsamı dışında tutulmuştur.
DİKKAT : TCK veya özel kanunlarda olması fark etmeden tüm şikayete bağlı suçlar uzlaştırma kapsamındadır. Şikâyete bağlı olmayan suçların uzlaşma kapsamındaki suçlar arasında yer alması için özel yasada açık bir düzenleme gerekmektedir. Bu kapsamda aşağıda yetişkinler için TCK ve bazı özel kanunlarda düzenlenen uzlaşma kapsamındaki suçlar ile yetişkinler için uzlaşmaya tabi olmayan ancak suça sürüklenen çocuklar için uzlaşma kapsamındaki suçlar listesi verilmiştir.
DİKKAT: Kendilerine uzlaşma teklif edilen kişiler 3 günlük süre içerisinde kabul veya ret olarak geri dönüş yapmaları gerekir. Taraflar bu teklifi kabul etmez iseler reddetmiş sayılırlar.
Uzlaştırmanın Hukuki Sonuçları
- Soruşturma evresinde uzlaşmanın gerçekleşir ve edim yerine getirilirse şüpheli hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar (KYOK) verilir. Aksi halde şüpheli hakkında kamu davası açılır.
- Kovuşturma evresinde uzlaşma gerçekleşir ve edim yerine getirilirse, sanık hakkında düşme kararı verilir. Aksi halde sanık hakkında yargılamaya devam olunur.
- Uzlaşmanın sağlanması halinde, soruşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılamaz; açılmış olan davadan feragat edilmiş sayılır.
- Uzlaştırma müzakereleri sırasında yapılan açıklamalar herhangi bir soruşturma ve kovuşturmada ya da davada delil olarak kullanılamaz.
- Failin, edimini yerine getirmemesi halinde uzlaştırma raporu veya uzlaşma belgesi, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 38 inci maddesinde yazılı ilam mahiyetini haiz belgelerden sayılır.
Bu konu hakkında daha detaylı bilgi edinmek için “Uzlaştırma Kapsamındaki Suçlar” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Sonuç
Uzlaşma süreci uygulamada en çok soru gelen meseleler arasında yer almaktadır. Belirtmemiz gerekir ki uzlaşma görüşmeleri ve bu prosedürün diğer aşamaları hafife alınmamalıdır. Bunlar alelade geçiştirilmesi gereken işlemler değildir. Burada tutulacak olan tutanak bazı durumlarda (yukarıda açıkladık) ilam niteliğinde yani mahkeme kararıymış gibi sonuç doğurmaktadır. Bu nedenle hak kaybına uğramamak için bizimle İLETİŞİM geçiniz.
İletişim Bilgileri
- Telefon Numarası : 0 (530) 833 45 88
- E-Posta Adresi : av.secililaydasonmez@gmail.com
- Adres : Adalet Mah. Manas Bulv. No:44 Ata Plaza A Blok Kat:3 Daire:7 Bayraklı-İZMİR
- Mesai Saatleri : Hafta içi 09.00 – 18.00